Gæsavatnafélagið

Fréttir :: Skilaboð :: Tapað-fundið :: Stjórn og nefndir :: Forsíða

Fyrstu heimildir um Gæsavötn?

"Var þá kalt veður, en bjart. Eftir klukkustundar ferð í norðaustur frá Rjúpnabrekku, fundu þeir lítið stöðuvatn og haglendi. Þar voru gæsafjaðrir, og skírðu þeir það Gæsavatn. Tjarnarpollar þessir eru tveir, og nefnast nú Gæsavötn."
(Ólafur Jónsson, 1945. Ódáðahraun I. Um leiðangur landaleitarmanna 1880.
s. 276)

Stiklað á stóru í sögu Gæsavatnabyggðar

Heimildir eru til um þrjá mannabústaði við Gæsavötn og í næsta nágrenni þeirra. Eftir því sem við best vitum eru tveir komnir í eyði en sá þriðji hefur nýlega verið endurnýjaður og verður vonandi oft og mikið notaður.
Hinir tveir eru, annars vegar Hraunborg (Kattarbúðir), sem er gíghóll á Dyngjuhálsi, þar sem Baldur Sigurðsson var með fyrstu bækistöð jöklaferða um 1970, og hins vegar byrgi úr móbergi, skammt austur af Gæsavötnum. Byrgið er í 1214 m hæð og þaðan er gott útsýni yfir Gæsavötnin.

Þorvaldur Thoroddsen sem ferðaðist um og rannsakaði Ódáðahraun manna mest, kom í Gæsavötn 1884 og skrifaði ári síðar í Andvara þetta um Gæsavötn: "Gróður er hjer sáralítill, eins og eðlilegt er, rjett uppi við jökulrönd og svo hátt yfir sjó. Jurtir eru allar mjög smávaxnar og kyrkingslegar og er á þeim meiri kulda- og heimskautablær en jeg hefi sjeð annarsstaðar á Íslandi, og það jafnvel meiri en í Grímsey."

Það er ljóst að Baldur Sigurðsson jöklafari og Gæsavatnafélagi var hvorki að sækjast eftir gróðurilmi né þyt í laufi þegar hann ákvað að freista þess að hafa sumarsetu hér og bjóða upp á ferðir inn á Vatnajökul. Sem betur fer lét hann hrakspár fólks sem vind um eyru þjóta, því án áhuga hans og fjölskyldu hans stæðum við líklega ekki hér í nýreistum Gæsavatnaskála og aldrei hefði orðið til Gæsavatnafélag.

Í upphafi hélt Baldur til í áðurnefndum Kattarbúðum, en smíðaði sér síðan skála við Gæsavötn 1973. Þaðan var hann með ferðir á jökulinn í nokkur ár. Seinna bauðst okkur, nokkrum lukkunnar pamfílum, að gerast meðeigendur Baldurs og fjölskyldu hans og árið 1995 var Gæsavatnafélagið formlega stofnað. Félagið stóð frammi fyrir því að endurbæta Gæsavatnaskála eða ráðast í nýbyggingu. Ákveðið var að sækja um leyfi til að byggja nýjan skála í stað þess gamla. Eftir fundi með jarðanefnd, hálendisnefnd, byggingafulltrúum, skipulagsstjóra og mörgum fleirum stóðum við með bunka af samþykktum byggingaleyfum og byrjuðum á skálabyggingu á hlaðinu hjá SJS-verktökum í maí 1996. Einu og hálfi ári síðar, 28. ágúst klukkan fimm að morgni, stóð glæsilegur skáli, í tveimur hlutum á bílpöllum, tilbúinn að leggja í´ann.
Það skal viðurkennt að aðstandendur sváfu lítið næstu nótt. Helst velti fólk því fyrir sér hvernig skálinn kæmist yfir efstu brúna á Skjálfandafljóti.
Eins og allir vita tókst flutningurinn með miklum ágætum, kominn til að vera, vonandi okkur og öðrum öræfaförum til gagns og gamans.

Byggingasagan er nánar rakin í myndabók sem er geymd í skálanum. Upplýsingum um Gæsavötn og næsta nágrenni hefur verið safnað í bók, sem einnig er aðgengileg í skálanum og ef lesendur hennar eru með athugasemdir eða viðbætur eru þeir beðnir um að láta vita.

/ sirrý

Vígsla Gæsavatnaskála